Inhoudsopgave
Excursie 2 maart
Op 2 maart 2025 is Gea Drenthe op excursie naar de carboongroeve de Piesberg bij Osnabrück geweest.
Hieronder leest u meer over deze groeve.
Onder de foto’s van deze excursie lezen jullie meer over deze bekende groeve, waar we al heel wat keren geweest zijn.
De Piesberg – informatie
De Piesberg, gelegen nabij Osnabrück in Duitsland, is een geologisch en paleontologisch belangrijke locatie die een fascinerend inzicht biedt in het Carboon-tijdperk, ongeveer 320 miljoen jaar geleden. Tijdens deze periode bevond de regio zich in een tropisch klimaat, gekenmerkt door uitgestrekte moerassen en weelderige vegetatie. De sedimenten die zich destijds ophoopten, hebben geleid tot de vorming van steenkoollagen en een schat aan fossielen die ons vandaag de dag inzicht geven in het leven en de omgeving van het late Carboon.
Geologische Achtergrond
De Piesberg maakt deel uit van het Osnabrücker Bergland en is een van de grootste steengroeven in Europa. Het gebied is een anticlinaal die werd gevormd tijdens de Hercynische orogenese, een periode van bergvorming die plaatsvond tijdens het Carboon. De geologische lagen van de Piesberg bestaan voornamelijk uit zandsteen, siltsteen en steenkoollagen, die rijk zijn aan fossielen en belangrijke informatie verschaffen over de sedimentaire omgevingen van die tijd.
Paleontologische Vindplaatsen
De Piesberg staat bekend om zijn uitzonderlijke fossielen, met name fossiele planten die typerend zijn voor het Carboon. De overvloed en diversiteit van deze fossielen maken het een belangrijke locatie voor zowel professionele paleontologen als amateurverzamelaars. Enkele van de meest voorkomende fossielen die hier worden gevonden, zijn:
- Calamites: Een geslacht van uitgestorven boomachtige paardenstaarten die kenmerkend waren voor de moerasbossen van het Carboon. Hun fossielen worden vaak gevonden in de vorm van geribbelde stengels.
- Sigillaria: Een andere groep van uitgestorven bomen, verwant aan de wolfsklauwen, die opvielen door hun verticale ribben en bladlittekens. Fossielen van Sigillaria zijn te herkennen aan het karakteristieke patroon van bladlittekens op de stam.
- Pecopteris: Een veelvoorkomend geslacht van varenachtige planten waarvan de fossiele bladeren vaak goed bewaard zijn gebleven en gedetailleerde informatie bieden over de vegetatie van het Carboon.
- Sphenophyllum: Een geslacht van uitgestorven vaatplanten met wigvormige bladeren, die waarschijnlijk groeiden als ondergroei in de Carboon-wouden.
Foto’s uit eigen collectie:
Naast plantenfossielen zijn er in de Piesberg ook fossielen gevonden van dieren, zoals schorpioenen en insecten, die bijdragen aan ons begrip van het terrestrische ecosysteem tijdens het Carboon. Een opmerkelijke vondst is die van een fossiele schorpioen, wat zeldzaam is en wijst op de diversiteit van het leven in deze periode.
Huidig Gebruik en Toegankelijkheid
Tegenwoordig is de Piesberg niet alleen een locatie van geologisch en historisch belang, maar ook een populaire bestemming voor educatieve excursies en recreatie. Er zijn wandelpaden en uitkijkpunten aangelegd die bezoekers de mogelijkheid bieden om de geologische structuren en het landschap te bewonderen. Daarnaast zijn er musea en informatiecentra die de geschiedenis van het gebied en de industriële activiteiten, zoals steenkoolwinning, belichten. Het Museum Industriekultur, gevestigd in de voormalige Haseschacht, biedt inzicht in de industriële geschiedenis van de regio en de geologie van de Piesberg.
Conclusie
De Piesberg bij Osnabrück is een unieke locatie die een venster biedt naar het Carboon-tijdperk, met zijn rijke verzameling fossielen en geologische structuren. Het gebied illustreert de dynamische geologische processen en de biodiversiteit van een periode die cruciaal was voor de ontwikkeling van het leven op aarde. Voor zowel wetenschappers als het brede publiek biedt de Piesberg waardevolle inzichten en ervaringen, waardoor het een onmisbare bestemming is voor iedereen die geïnteresseerd is in geologie en paleontologie.
Jacob Otten
Bronnen
- Carboonfossielen zoeken in de Piesberg, Hans Steur
https://natuurtijdschriften.nl/pub/405586/GenH1992046002001.pdf - Een schorpioen uit het carboon van de Piesberg, Hans Steur
https://natuurtijdschriften.nl/pub/568285/GenH2008062005005.pdf - Een Kleine gids van de Piesberg, Hans Steur:
https://steurh.home.xs4all.nl/piesberg/piesb.html - Verslag van Gea Drenthe excursie naar de Piesberg in 2023:
https://gea-drenthe.nl/verslag-excursie-naar-de-piesberg.html