Loman
Onze oud-voorzitter S. Loman was al lang voor de oprichting van kring Drenthe in 1970 actief bezig met geologie zoals blijkt uit onderstaande krantenartikel uit de Emmer courant van 19 februari 1958.
Een mooi portret van belangrijk persoon uit onze kringgeschiedenis.
Landbouwer uit Eeserveen is amateur-geoloog
Landbouwer S. Loman (48) uit Eeserveen heeft vele hobby’s. Maar zij hebben één ding gemeen: zij hebben iets te maken met het verleden en zij houden verband met de gesteldheid van de aardbodem. Vooral dat eerste heeft de zeer bijzondere aandacht van de landbouwer uit Eeserveen, een dorpje ten noorden van Schoonoord. En dat heeft een reden.
Ruim veertig jaren geleden kreeg hij te maken met deze hobby: stenen verzamelen. Als leerling van de lagere school in Veendam luisterde hij met graagte naar de onderwijzer, die vertelde over geschiedenis, en aardrijkskunde.
Sinds zijn prille jeugdjaren heeft de geologie hem niet meer los gelaten.
De oude geschiedenissen van Batavieren en Germanen, van oude Saksische en Friese volksstammen zijn hem tot in zijn vingertoppen gaan boeien. De overblijfselen van de cultuur van deze mensen waren voor hem een levende materie, waaruit boekdelen spraken.
Zijn geboortegrond kon hem niet voldoende aan die materialen helpen, die hij zich wenste. Daarom was hij blij toe, dat hij zich later in een stenenland bij uitstek kon vestigen: Drente. Aanvankelijk beperkte de heer Loman zijn liefhebberij tot het zoeken van fossielen. Naderhand echter is hem duidelijk geworden, dat fossielen en de stenen, die hij zocht, van geheel andere oorsprong waren. Avond aan avond verdiepte hij zich in allerhande boeken over geologie, over literatuur, die zijn zucht naar de oudheid kon bevredigen.
STENEN, SCHELPEN, MUNTEN
Zo verschaft de heer Loman zichzelf een schat van gegevens. Mede op aandrang van de toenmalige leider van de volkshogeschool ”0vercingel” te Havelte, de heer v. d. Kleij, zette de landbouwer zijn studie voort en ging hij zich specialiseren op de “kristallijn”. Kristallijn is een bepaald soort gesteente. Voor wie zich ervoor interesseert, een kristallijn is een gesteente, dat bestaat uit onbegrensde mineraal-individuen, Kristallijnen namelijk zijn die minerale stoffen van welke de moleculen een bepaalde en regelmatige rangschikking vertonen. Er is dus een regelmatig grensvlak. Maar goed. Die kristallijnen dus hadden de aandacht van de heer Loman.
En geen klein beetje ook.
“Hoeveel stenen hebt u reeds verzameld?” vroegen wij.
“Dat is moeilijk te zeggen; Enkele duizenden ongeveer”.
“Hoelang bent u hiermee bezig?”
“Ongeveer vijftien jaar geleden begon ik met deze verzameling”.
Hij noemt alle stenen hij de naam. Zonder uitzondering. Op de zolder van zijn boerderij heeft de heer Loman een klein museum ingericht. Langs de wanden liggen de vele stenen hoog opgestapeld op de planken, ingedeeld naar de hoofdgroepen: dieptegesteente, ganggesteente, overgangsgesteente, uitvloeiingsgesteente en sedimentgesteente.
Elke steen heeft de amateur-geoIoog iets te zeggen. Vandaar dat hij probeert de herkomst te ontdekken van deze stenen. En om de herkomst te kunnen vinden dient men tevens op de hoogte te zijn van de levensgewoonten en -omstandigheden van de eerste bewoners van ons land.
En ook dit is voor de heer Loman allemaal bekend terrein. Met zes anderen in de provincie Drente beoefent hij deze hobby in georganiseerd verband. Hij is een van de zes leden van de afdeling Drente van de Nederlandse Geologische Vereniging. De activiteiten van deze vereniging zijn niet zo erg veel omvattend: enkele keren per jaar een excursie naar een terrein, waar men ontgint. Op een van deze excursies heeft de heer Loman een bijzondere steen gevonden, een hyolithes-zandsteen.
“Een museumstuk. Om tegen te knipogen”, lachte de heer Loman. ”Er zijn wel meer stenen van dit soort in ons land, maar geen enkele die zo fraai van exterieur is als deze”.
De landbouwer – amateur geoloog heeft nog meer bijzonderheden op zijn zoldervertrek. Een verzameling schelpen en een serie munten van zeer oude datum, terwijl er verder een klein aantal dieren op sterk water wordt
bewaard.
Er is nog een hobby, die het vermelden waard is: het kweken van aardappelrassen. Dezer dagen heeft de heer Loman een nieuw – nog naamloos – aardappelras uitgevonden, dat immuun is voor aardappelmoeheid.
“En daar zit men in Drente om te schreuwen”, zei de heer Loman.
Een fraai succes voor deze landbouwer.
Openluchtmuseum “Ellert en Brammert”
Een deel van de stenenverzameling van de heer S. Loman zal een plaats krijgen in het openluchtmuseum ”Ellert en Brammert” te Schoonoord.
Toeristen en vakantiegangers zullen dan de verzameling van deze amateur geoloog kunnen bewonderen.