Verslag van de excursie in het spoor van de IJstijden
30 november 2014
Rapakivi, veel voorkomende zwerfsteen in Drenthe
17 april 2015
Ries krater en Steinheimer Becken
15 februari 2013 zagen inwoners van de stad Tsjeljabinsk vreemde verschijnselen in de lucht: vuurballen en lichtflitsen werden waargenomen en men hoorde luide knallen. Als gevolg van een drukgolf sneuvelden de ramen in Tsjeljabinsk massaal en de schade aan gebouwen was enorm. Geen oorlogsgeweld was debet aan deze verschijnselen maar een meteoriet die vanuit de ruimte op de aarde afstevende. Boven Tsjeljabinsk ontplofte de meteoriet en kleine delen boorden zich in het aardoppervlak. Bij Tsjeljabinsk ontstond een krater met een diameter van circa 6 meter. Men denkt dat de oorspronkelijke meteoriet een diameter van 2 – 17 meter had.
Ries krater
Circa 15 miljoen jaar geleden vond in westelijk Duitsland, globaal tussen München, Stuttgart en Nürnberg, een vergelijkbaar proces plaats: twee meteorieten kwamen gelijktijdig via de dampkring binnen; trokken een lichtend spoor aan de zuidwestelijke hemel en boorden zich met grote snelheid in de ondergrond. Er ontstonden twee inslagkraters: de Ries krater en het Steinheimer Becken.
De diameter van de meteoriet die de Rieskrater vormde was waarschijnlijk ruim 1 kilometer! Er ontstond een krater met een diameter van circa 25 kilometer en het gat dat in de ondergrond geslagen werd was circa 4000 meter diep!
Als gevolg van de impact verdampte een deel van het gesteente in de ondergrond; een deel smolt en klodders vloeibaar gesteente werden weggeblazen. Een groot deel van het gesteente in de ondergrond werd totaal verbrijzeld! Het verbrijzeld gesteente werd deels de lucht ingestoten, viel terug en vormde een ringwal rond het gat. Gesteenten dat als gevolg van de inslag werd samengeperst veerde in het midden van de krater terug. Deze ‘central uplift’ werd echter door latere processen weer afgevlakt. In het gat viel veel uitgestoten materiaal terug en het stroomde vol water; er ontstond een meer waarin vele organismen leefden die beetje bij beetje op de bodem van het meer een kalksteenafzetting achterlieten.
Voorafgaand aan de vorming van de Rieskrater boorde een kleinere meteoriet zich ten zuidwesten van de Rieskrater in de ondergrond en vormde het Steinheimer Becken, een inslagkrater met een diameter van bijna 4 km. In het midden veerde de ondergrond terug om een centrale heuvel te vormen.
Opvallend is dat noch bij de Rieskrater, noch bij het Steinheimer Becken restanten van de meteoriet zijn teruggevonden.
